TO DO

Een handvol woorden over TO DO, geknipt uit een katern over mijn schetsboeken, samengesteld voor Stripgids #10,

“HET IS GEZELLIG dat er in schetsboekskes ook boodschappenlijstjes staan, of kribbels van de kinderen of to do-lijstjes (bij mij meestal met amper een paar dingen afgevinkt).

Dat was eigenlijk het concept van TO DO (Oogachtend, 2009)): we maken een lijst van zinvolle dingen om gedaan te hebben. Pas op: ‘concept’ is een groot woord, het boek was bijna klaar toen dat het concept werd. Het gebeurt vaak dat ik pas aan het eind van een het proces snap welk idee de boel zou kunnen samenhouden, maar bon, qua concept is ‘een to-do lijst van zinvolle dingen om te doen’ niet zo slecht.

Ik heb het TO DO meer dan tien jaar geleden gemaakt en ik weet nog altijd niet wat het is.

Na Slaapkoppen (Oogachtend, 2007) was ik er gerust in: dit soort ding doen we nog een paar keer, het boek had het naar Vlaamse graphic novel- normen erg goed gedaan, een tweede druk, een paar prijzen, een Franse uitgave bij Casterman, een sjiek hotel in Angoulême. Dus hoppekee, laat dat feestje maar van de grond komen.
Maar toen kwam Johan Stuyck van uitgeverij Oogachtend met het aanlokkelijke idee om een koffietafelboek te maken met mijn illustratiewerk. Ik was tegen dan al een jaar of tien aan het illustreren dus materiaal genoeg, dachten we. Maar ach en wee wat een proces is dat geworden! Door de archieven bladerend begon ik te vinden dat ik vooral al heel veel debiele illustraties had gemaakt waarbij ik vooral bezig was geweest met wat de klant graag wilde, of wat ik dacht dat de klant graag wilde. Zo’n koffietafelboek maak je maar één keer, en het moet lang meegaan. Wilde ik daar werk in waarvan ik intussen vond dat het mij niet goed representeerde? Nope. Mijn beste werk zat in de schetsboeken, in de achteloosheden, in de losse flodders, in de spontane beelden die nergens voor moesten dienen.

Dus we zijn de stapels schetsboeken ingedoken en hebben massa’s post-itjes geplakt. En ik heb zitten puzzelen en knippen en plakken tot ik groen zag. En Johan heeft engelengeduld gehad met mij en hemel en aarde bewogen om het boek klaar te krijgen (en tweeduizend scans laten maken).

Het werd een heel mooi boek waar ik meer dan tien jaar later nog altijd met veel plezier in blader. Maar: meer dan tien jaar later weet ik nog altijd niet erg goed wat ik in dat boek eigenlijk gedaan heb. Of hoe. Het was heel veel schuiven en proberen en knippen en plakken tot er iets klikte. En het ding dat geklikt had zorgde dan weer dat er elders moest geschoven of geknipt of geplakt. Het was de hele tijd blind varen. Ik kon alleen zien dat het klopte wanneer het klopte, maar niet per se verstaan waarom.

Daarna kon ik niet meer terug. Als ik Slaapkoppen- tekenwerk was blijven doen zou ik iets aan het verraden zijn geweest. Zonder dat boek zou het hotsefiebelende pad dat mijn ‘carrière’ is geworden misschien wat rechter en duidelijker zijn geweest. Enfin, dat is een verhaal dat ik mijzelf kan vertellen, ik weet niet of het echt waar is, misschien had ik zonder TO DO ook elke keer een ander soort boek gemaakt. Dat soort dingen weet men niet. Connecties tussen oorzaak en gevolg maakt men achteraf, en de parameters waaraan de connecties opgehangen zijn, zijn contextueel. Toch?

2009 | TO DO

koop hier / acheter ici / buy here

TO DO showcases Illustration work and sketches in double page spreads, combined with funny, poetic and philosophical intentions one would not expect to find in a normal To Do list. An aesthetics feast and a poets playground. All texts in the book are in Dutch, French and English.